platforms II
2/24/2010
“Kendini bilmek, ruhunu bilmektir…”
Sokrates: Kendimizle ilgilenmek ne demektir, söyle bana. Çünkü genellikle kendimizle ilgileniyoruz sanıyoruz, ama aslında ilgilenmediğimizi fark edemiyoruz. Bir insan kendisiyle ne zaman ilgilenmiş olur? Kedisine ait şeylerle ilgilenirse, kendisiyle ilgilenmiş olur mu?
Alkibiades: Bence ilgilenmiş olur, Sokrates…
Sokrates: Bak, bir insan ayaklarıyla ne zaman ilgilenmiş olur? Ayaklarına ait bir şeyle ilgilendiğinde ayaklarıyla ilgilenmiş olur mu?
Alkibiades: Anlamadım.
Sokrates: Ayakkabılarımızla ilgilendiğimiz zaman, ayaklarımızla ilgileniyor sayılır mıyız?
Alkibiades: Anlayamadım, Sokrates.
Sokrates: Bir şeyi daha iyi kılınca onunla ilgilenmiş olmaz mıyız?
Alkibiades: Evet.
Sokrates: Peki, ayakkabıyı daha iyi kılan sanat nedir?
Alkibiades: Ayakkabıcının sanatı.
Sokrates: Ya ayaklarımızla, gene bu sanat yoluyla mı ilgilenmiş oluruz, yoksa ayaklarımızın daha iyi olmasını sağlayan sanatla mı?
Alkibiades: Ayaklarımızın daha iyi olmasını sağlayan sanatla.
Sokrates: Ayaklarımızı daha iyi kılan sanat, bütün bedenimizi daha iyi kılan sanat değil midir?
Alkibiades: Evet.
Sokrates: Bu sanat da idman değil midir?
Alkibiades: Kesinlikle.
Sokrates: Demek ayaklarımızla idman sayesinde, ayaklarımıza ait olan şeyle de ayakkabıcının sanatı sayesinde ilgilenmiş oluruz.
Alkibiades: Şüphesiz.
Sokrates: İdman sayesinde bedenimizle, başka sanatlar sayesinde de, bedenimize ait olan şeyle ilgilenmiş oluruz.
Alkibiades: Evet.
Sokrates: Demek bir şeyin kendisiyle, bir sanat sayesinde, ona ait olan şeyle de başka bir sanat sayesinde ilgilenmiş oluruz.
Alkibiades: Bu gayet açık, Sokrates.
Sokrates: Demek kendine ait bir şeyle ilgilenirsen, kendinle ilgilenmiş olmazsın.
Alkibiades: Evet, Sokrates.
Sokrates: Çünkü gördüğümüz gibi, kişi, aynı sanat sayesinde hem kendisiyle, hem de kendine ait bir şeyle ilgilenemez, öyle değil mi?
Alkibiades: Evet.
Sokrates: Hadi, şimdi söyle: Hangi sanat sayesinde kendimizle ilgileniriz?
Alkibiades: Bilemiyorum, Sokrates.
Sokrates: Peki, ayakkabının ne olduğunu bilmeseydik, ayakkabıyı hangi sanat daha iyi kılar, bilir miydik?
Alkibiades: Bilmezdik.
Sokrates: Peki, kendimizin ne olduğunu bilmezsek, hangi sanatla kendimizi daha iyi kılabiliriz? Bunu bilebilir miyiz?
Alkibiades: Bilemeyiz.
***
Sokrates: Kendinin ne olduğunu bilmek kolay bir şey midir? Ve o “kendini bil” yazısını Delphi tapınağına yazan insanı ciddiye almamalı mıyız? Yoksa, kendini bilmek herkesin elinde olmayan güç bir şey midir?
Alkibiades: Kendini bilmenin herkesin elinde olduğunu çok kere düşündüm Sokrates, ama ara sıra, çok zor bir şey olduğunu düşünmedim de değil.
Sokrates: Zor olsun, kolay olsun, başka bir yol yok, Alkibiades. Kendimizi bilirsek, kendimizle nasıl ilgilenebileceğimizi de biliriz. Bu bilgi olmazsa, kendimizle ilgilenmek imkânsızdır.
Sokrates: Kendimizle ilgilenmek ne demektir, söyle bana. Çünkü genellikle kendimizle ilgileniyoruz sanıyoruz, ama aslında ilgilenmediğimizi fark edemiyoruz. Bir insan kendisiyle ne zaman ilgilenmiş olur? Kedisine ait şeylerle ilgilenirse, kendisiyle ilgilenmiş olur mu?
Alkibiades: Bence ilgilenmiş olur, Sokrates…
Sokrates: Bak, bir insan ayaklarıyla ne zaman ilgilenmiş olur? Ayaklarına ait bir şeyle ilgilendiğinde ayaklarıyla ilgilenmiş olur mu?
Alkibiades: Anlamadım.
Sokrates: Ayakkabılarımızla ilgilendiğimiz zaman, ayaklarımızla ilgileniyor sayılır mıyız?
Alkibiades: Anlayamadım, Sokrates.
Sokrates: Bir şeyi daha iyi kılınca onunla ilgilenmiş olmaz mıyız?
Alkibiades: Evet.
Sokrates: Peki, ayakkabıyı daha iyi kılan sanat nedir?
Alkibiades: Ayakkabıcının sanatı.
Sokrates: Ya ayaklarımızla, gene bu sanat yoluyla mı ilgilenmiş oluruz, yoksa ayaklarımızın daha iyi olmasını sağlayan sanatla mı?
Alkibiades: Ayaklarımızın daha iyi olmasını sağlayan sanatla.
Sokrates: Ayaklarımızı daha iyi kılan sanat, bütün bedenimizi daha iyi kılan sanat değil midir?
Alkibiades: Evet.
Sokrates: Bu sanat da idman değil midir?
Alkibiades: Kesinlikle.
Sokrates: Demek ayaklarımızla idman sayesinde, ayaklarımıza ait olan şeyle de ayakkabıcının sanatı sayesinde ilgilenmiş oluruz.
Alkibiades: Şüphesiz.
Sokrates: İdman sayesinde bedenimizle, başka sanatlar sayesinde de, bedenimize ait olan şeyle ilgilenmiş oluruz.
Alkibiades: Evet.
Sokrates: Demek bir şeyin kendisiyle, bir sanat sayesinde, ona ait olan şeyle de başka bir sanat sayesinde ilgilenmiş oluruz.
Alkibiades: Bu gayet açık, Sokrates.
Sokrates: Demek kendine ait bir şeyle ilgilenirsen, kendinle ilgilenmiş olmazsın.
Alkibiades: Evet, Sokrates.
Sokrates: Çünkü gördüğümüz gibi, kişi, aynı sanat sayesinde hem kendisiyle, hem de kendine ait bir şeyle ilgilenemez, öyle değil mi?
Alkibiades: Evet.
Sokrates: Hadi, şimdi söyle: Hangi sanat sayesinde kendimizle ilgileniriz?
Alkibiades: Bilemiyorum, Sokrates.
Sokrates: Peki, ayakkabının ne olduğunu bilmeseydik, ayakkabıyı hangi sanat daha iyi kılar, bilir miydik?
Alkibiades: Bilmezdik.
Sokrates: Peki, kendimizin ne olduğunu bilmezsek, hangi sanatla kendimizi daha iyi kılabiliriz? Bunu bilebilir miyiz?
Alkibiades: Bilemeyiz.
***
Sokrates: Kendinin ne olduğunu bilmek kolay bir şey midir? Ve o “kendini bil” yazısını Delphi tapınağına yazan insanı ciddiye almamalı mıyız? Yoksa, kendini bilmek herkesin elinde olmayan güç bir şey midir?
Alkibiades: Kendini bilmenin herkesin elinde olduğunu çok kere düşündüm Sokrates, ama ara sıra, çok zor bir şey olduğunu düşünmedim de değil.
Sokrates: Zor olsun, kolay olsun, başka bir yol yok, Alkibiades. Kendimizi bilirsek, kendimizle nasıl ilgilenebileceğimizi de biliriz. Bu bilgi olmazsa, kendimizle ilgilenmek imkânsızdır.
.JPG)
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)